Blog
Dlaczego kolana są zagrożone urazem na stoku i co możesz z tym zrobić?
Dowiedz się, dlaczego kolana są szczególnie narażone na urazy podczas narciarstwa oraz jak je chronić za pomocą ćwiczeń, techniki i stabilizatorów.

Narciarstwo i snowboard to zimowe sporty, które łączą szybkość, równowagę i umiejętności. Jednak te aktywności wiążą się z ryzykiem, szczególnie dla jednego z najbardziej złożonych i podatnych na urazy stawów w twoim ciele – kolana. Staw kolanowy przenosi dwukrotnie większe obciążenie niż biodro. Niezależnie od tego, czy zjeżdżasz po przygotowanym stoku, czy przemierzasz świeży puch, kolano często znosi ogromne siły związane z gwałtownymi skrętami i nagłymi zatrzymaniami. W tym artykule omówimy, dlaczego kolano jest najczęściej kontuzjowaną częścią ciała w narciarstwie oraz jak można je chronić.
Dlaczego kolana są narażone na urazy na stokach?
Ze względu na swoją złożoność i funkcję najważniejszego stawu nośnego, kolano jest podatne na urazy, szczególnie podczas dynamicznych obciążeń charakterystycznych dla narciarstwa i snowboardu. Oto czynniki zwiększające ryzyko:
1. Ruchy skrętne i obrotowe
Narciarstwo i snowboard wymagają częstych, gwałtownych zmian kierunku oraz zdolności do wyhamowania pędu. Gdy górna część ciała porusza się w jedną stronę, a dolna w inną, powoduje to nadmierne obciążenie więzadeł kolanowych, zwłaszcza więzadła przedniego krzyżowego (ACL).
2. Upadki i kolizje
Upadki są nieuniknione, niezależnie od poziomu zaawansowania. Mogą one prowadzić do poważnych urazów, takich jak złamania kości np. podudzia.
3. Wysokie obciążenia na stromych stokach
Strome tereny zwiększają nacisk na kolana, zwłaszcza podczas dynamicznej jazdy lub pokonywania muld. W takich sytuacjach ciało musi być prawidłowo ułożone do skrętu i być gotowe do tego, aby kontrolować prędkość, ale gdy obciążenia są zbyt duże, może dojść do urazu.
Najczęstsze urazy kolan w sportach zimowych
- Urazy więzadeł:
najczęstsze urazy w narciarstwie, wynikające z nagłych skrętów lub obrotów. ACL (więzadło przednie krzyżowe) jest najbardziej narażone, szczególnie u kobiet. - Uszkodzenie łąkotki:
wynikające z ruchów skrętnych kolana. - Złamania kości podudzia:
spowodowane siłami i urazami mechanicznymi podczas upadku.
Jak chronić kolana?
Dobra wiadomość jest taka, że możesz podjąć kroki, aby zmniejszyć ryzyko urazów kolan podczas uprawiania narciarstwa i snowboardu. Oto kilka praktycznych strategii:
1. Wzmocnij mięśnie wokół kolana
Silne mięśnie czworogłowe, dwugłowe uda i pośladkowe wspierają staw kolanowy. Ćwiczenia takie jak przysiady, wykroki czy wyciskanie na nogi są świetnymi opcjami. Dodanie ćwiczeń hamujących (ekscentrycznych) wzmocni zdolność mięśni do kontrolowania ruchów na zjazdach.
2. Używaj stabilizatora kolana do jazdy na nartach
Stabilizator kolana dla narciarzy może zapewnić dodatkowe wsparcie podczas intensywnych aktywności. Urządzenia te zmniejszają obciążenie więzadeł i poprawiają stabilność, co jest szczególnie przydatne dla osób z historią urazów. Zamst oferuje doskonałe modele, takie jak ZK-X i ZK-Protect, zapewniające wsparcie na poziomie umiarkowanym do wysokiego.
3. Stosuj ortezy kompresyjne na kolano
Ortezy kompresyjne zapewniają lekkie wsparcie i mogą zapobiegać drobnym przeciążeniom. Model ZK-Motion od Zamst łączy stabilność, mobilność i komfort.
Podsumowanie
Kolana odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu aktywności i mobilności, dlatego warto priorytetowo dbać o ich kondycję – zwłaszcza podczas jazdy na nartach lub na snowboardzie, na ośnieżonych i śliskich nawierzchniach. Zrozumienie ryzyka i podejmowanie działań prewencyjnych, takich jak wzmocnienie mięśni, odpowiednia technika i stosowanie stabilizatorów, pozwala cieszyć się zimowymi sportami z większym poczuciem bezpieczeństwa.
O AUTORZE
Evan Jeffries – fizjoterapeuta z doktoratem w dziedzinie fizjoterapii (DPT) na Uniwersytecie Nauk Medycznych w St. Augustine. Jest właścicielem kliniki Evolving Motion Physical Therapy i specjalistą w leczeniu schorzeń ortopedycznych. Aktywny na mediach społecznościowych jako analityk urazów, szczególnie w kontekście NBA. Evana można zaobserwować na jego mediach społecznościowych.
- Stenroos, A.J., Handolin, L.E. Alpine skiing injuries in Finland – a two-year retrospective study based on a questionnaire among Ski racers. BMC Sports Sci Med Rehabil 6, 9 (2014). https://doi.org/10.1186/2052-1847-6-9